آموزش عیب یابی و تعمیر اجاق گاز
اجاقگاز یکی از مهمترین و ضروریترین لوازم خانگی است . از آنجایی که وجود این وسیله در همه خانهها لازم و ضروری است، دانستن و شناختن اجزا و نحوه عیبیابی آن از اهمیت ویژهای بر خوردار است. در این مطلب به معرفی انواع اجاقگاز و نحوه عیبیابی و تعمیر آنها خواهیم پرداخت.
آموزش عیب یابی مشکلات دربهای ریموتی
آموزش عیب یابی و تعمیر اجاق گاز
اجزا اجاق گاز و عملکرد آن ها
برای عیبیابی و تعمیر اجاقگاز ابتدا میبایست با اجزا و عملکرد هرکدام از این اجزا آشنا شویم. یکی از کاربردیترین انواع اجاقگازها، اجاقگازهای فر دار هستند. این اجاق گازها از نوع متداولترین اجاقگازهایی هستند که افراد از آنها استفاده میکنند.
اجزاء اجاق گازها:
اجزاء معمول این نوع اجاقگاز عبارت است از عایق، بدنه، چند راهه، شیرها، نازلها، محفظه هوا و گاز، مشعلها، شمعک یا پیلوت، ترموکوپل، فندک، درجه تنظیم حرارت، ساعت با زنگ خبر و جوجهگردان است.
ساختمان اجاق گازها:
اجاقگازها معمولاً دارای ساختمان مشابهی هستند. گاز توسط شیلنگ به اجاقگاز متصل میشود. در واقع این شلنگ به ابتدای لولهای به نام چند راهه میرسد که بر روی آن شیرهای اجاق نصب شده است. در انتها شیرهای نازل قرار دارند که کار آنها رساندن گاز به داخل لولههای رابط است. از آنجایی که مقدار کمی فاصله میان نازلها و لولههای رابط وجود دارد، نازلها مقداری هوا را به دنبال خود به داخل لولههای رابط میکشند. مخلوط هوا و گاز لازمه احتراق است. معمولاً قطر سوراخ نازلها که به اوریفیس معروف است و فاصله آنها از لولههای رابط حساب شده است و نیازی به تعمیر یا تنظیم مجدد ندارند. البته در اجاقگازهای قدیمی، در ابتدای لولههای رابط محفظهای با درب متحرک وجود دارد که میتوان با استفاده از باز و بسته کردن درب، مقدار درصد هوا در مخلوط هوا و گاز را تنظیم نموده تا شعله مناسبی داشته باشیم.
در برخی از انواع اجاقگازها، نازل به شیرها متصل نیست. در این اجاقها، ابتدا لولههای رابط به شیر متصل شدهاند و نازلها در نزدیکی مشعل به نحوی نصب شدهاند که مخلوط گاز و هوا که لازمه احتراق است، ایجاد شود. بعد از لولههای مذکور، مشعلها که محل سوخت اجاق هستند قرار دارند. ترموکوپل و جرقه زن نیز در مجاورت مشعلها قرار دارند.
در اجاقگازهای فردار، از یک یا دو مشعل برای حرارت فر استفاده میشود. یکی از این مشعلها برای قسمت بالای فر و دیگری برای قسمت پایین فر کاربرد دارند. دو ترموستات و یک پیلوت با شعله بسیار کم، مشعلها را کنترل میکند. اگر فر یا تنور روشن باشد، در این صورت شعله کوچک پیلوت نیز روشن است و اگر دکمه کنترل را بچرخانیم و آن را روشن کنیم، دکمه باعث میشود تا شیری باز شود که ورود جریان گاز را به پیلوت افزایش دهد.
با زیاد شدن شعله پیلوت، بخار داخل لولهای که ترموستات مربوط است، منبسط میشود. در اثر این انبساط، شیر مشعل باز میشود و ترموستات اصلی فر به کار میافتد و در نتیجه اجازه میدهد تا گاز به مشعل فر برسد. وقتی گاز از مشعل فر خارج میشود، شعله پیلوت آن را روشن میکند. وقتی درجه حرارت فر به حد تنظیم شده رسید، ترموستات اصلی فر به کار میافتد. یعنی بخار داخل لوله مربوط به ترموستات اصلی منبسط میشود. این انبساط باعث به کار افتادن شیری میشود که جریان گاز به مشعل را کم میکند. با کم شدن جریان هوای داخل فر، بخار لوله ترموستات منقبض میشود و مقدار گاز ورودی توسط شیر عبور گاز، زیاد میشود. با این کار شعله فر دوباره زیاد میشود. تکرار شدن این روند باعث کم و زیاد شدن شعله مشعل و ثابت ماندن دمای فر میشود.
تنظیمات اساسی در اجاق گازها
تنظیم گاز مشعل
اگر دکمه کنترل گاز مشعل در زیادترین حد خود باشد، رنگ شعله باید به گونهای باشد که دور شعله آبی و داخل آن یعنی وسط مشعل به اندازه 20 میلیمتر به رنگ سبز بسوزد. در صورتی که رنگ شعله غیر از این باشد، مخلوط گاز و هوا نیاز به تنظیمات دارد. برای تنظیم کردن مخلوط گاز و هوا باید از آچار مناسب برای چرخاندن مهره تنظیمکننده گاز استفاده کرد و آن را در جهت عقربههای ساعت چرخاند. در این صورت میزان جریان گاز افزایش مییابد. برای کاهش دادن جریان گاز، مهره را باید در جهت حرکت عقربههای ساعت چرخاند. برای تغییر مقدار هوا، پیچ تنظیمکننده هوا را باید شل کرد و صفحه مخلوط کن را تغییر داد تا اندازه سوراخهای محفظه مخلوط کن تغییر کند و هوای بیشتر یا کمتری وارد محفظه شود. در اجاقگازهای جدید معمولاً مشکل تنظیم گاز بهندرت رخ میدهد و اصولاً نیازی به تنظیم مخلوط گاز و هوا وجود ندارد. در این اجاقگازها معمولاً، اشکال در شعله میتواند به دلیل گرفتگی سوراخ نازل و یا گشاد شدن آن باشد که در این حالت نازل باید تمیز و یا تعویض شود.
تنظیم شعله پیلوت
رنگ شعله پیلوت باید آبی باشد و طول آن نباید کمتر از 6 میلیمتر باشد. اگر شعله خیلی کوتاه باشد و یا به راحتی خاموش شود، میبایست قاب یا محافظ پیلوت را بیرون کشید و سوراخ آن را به آهستگی و با دقت بوسیله یک میله نازک تمیز کرد. اگر شعله همچنان کوتاه بود، باید پیچ تنظیمکننده آن را در جهت عقربههای ساعت بچرخانید.
تنظیم کردن ترموستات فر
اگر حرارت فر خیلی زیاد و یا خیلی کم باشد، ترموستات آن احتیاج به تنظیم دارد. برای تنظیم ترموستات باید یک دماسنج جیوهای را در فر قرار داد و درجه فر را روی 180 درجه سانتیگراد قرار داد. تغییر دمای دماسنج با آنچه که فر را روی آن تنظیم کردهاید باید کمتر از 40 درجه سانتیگراد باشد. اگر بیشتر از 40 درجه سانتیگراد بود، در این صورت ترموستات معیوب است و باید تعویض شود. اگر اختلاف درجه دماسنج و دمای فر کمتر از 40 درجه سانتیگراد بود، در این صورت دکمه کنترل را باید بست و پیچ تنظیمکننده درجه حرارت را باید به سمت زیاد یا کم چرخاند.
نکاتی که در نگهداری اجاق گازها باید به آن توجه شود
- اجاقگاز را هرگز در محیطهای کوچک و در بسته که امکان خروج گازهای تولید شده توسط سوخت وجود ندارد،نصب نکنید.
- اجاق را در مسیر وزش باد نصب نکنید.
- از بست مناسب بر روی محل اتصال دو سر شیلنگ به لولهکشی گاز و اجاقگاز استفاده کنید.
- طول شیلنگ نباید بیشتر از 5/1 باشد.
- بعد از نصب اجاقگاز محل اتصالات را به منظور بررسی نشتی با کف صابون بررسی کنید.
- از سر رفتن غذا بر روی اجاق گاز جلوگیری کنید.
- هنگام شستشوی سینیهای اطراف مشعلها، از سیم ظرفشویی استفاده نکنید. برای شستشوی این سینیها از پارچه نمدار به همراه مواد شوینده استفاده کنید. سینیها را بعد از شستشو حتماً خشک کنید.
نکاتی در خصوص عیب یابی اجاق گازها
- اگر پیلوت خاموش میشود، مقدار گازی که به پیلوت میرسد کم است و بنابراین شعله پیلوت را باید مطابق آنچه که توضیح داده شد، تنظیم کنید. خاموش شدن پیلوت میتواند دلیل دیگری مثل ورود هوای زیاد به مخلوط کن داشته باشد. برای رفع این ایراد، بهتر است صفحه محفظه را کمی ببندید.
- اگر مشعلهای روی اجاق روشن نمیشوند احتمالاً سوراخهای مشعل و یا پیلوت مسدود است. برای رفع این مشکل سوراخهای مشعل را با دقت توسط یک میله باریک و یا یک برس تمیز کنید. میتوانید نازل پیلوت را تمیز و یا تعویض کرد.
- اگر نوک شعلههای مشعل به رنگ زرد میسوزند، در این صورت نسبت هوا به گاز در مخلوط بسیار کم است. برای رفع این مشکل صفحه تنظیم کن را کمی باز کنید و اگر فاصله نازل تا لوله رابط به هم خورده است، آن را تنظیم نمایید.
- اگر شعله وزش دارد و صدا میکند، نسبت هوا به گاز زیاد است و باید صفحه مخلوط کن را ببندید.
- اگر شعله دود میکند، در مخلوط گاز و هوا، مقدار گاز زیاد است و باید مقدار گاز را کم کنید. اگر نازل گشاد شده است آن را تعویض کنید.
- اگر ارتفاع شعله مشعل زیاد است، در این صورت مقدار گاز و هوا هر دو زیاد است. برای رفع این مشکل در گازهای قدیمی میتوانید گاز و هوا را کم کنید.
- اگر فر روشن نمیشود، یا شعله پیلوت خاموش است و یا تایمر در وضعیت صحیحی قرار ندارد. برای همین باید شعله پیلوت را روشن کنید و تایمر فر را تنظیم کنید.